İdrar Kaçırma (Ürogenital)

Ürogenital Op (İdrar Kaçırma)

İdrar kaçırma, kişide idrarı kontrol etme sürecinin yitirilmesidir. Dünyada milyonlarca kişinin idrarını kaçırma problemi vardır.  Yapılan araştırmalar idrar kaçırma vakalarının kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla olduğunu ortaya koyuyor. Özellikle idrar kaçırma ilerleyen yaşlardaki kişilerde daha fazla görülüyor.

Yaşın ilerlemesiyle bazı ilaçların kullanımı ve bazı hastalıkların ortaya çıkması idrar kaçırmasına yol açabiliyor. İdrar kaçırmayla ilgili bir problem olduğunda istemsiz bir şekilde tutulamaz ve kontrol edilemez.  Bu rahatsızlık yaşam konforunu ciddi oranda bozmakta ve psikolojik problemleri de beraberinde getirmektedir. Yaşam konforunun artması için mutlaka tedavi edilmesi gereken bir problemdir. Tedavi sürecinden önce idrar kaçırma türlerine ilişkin bir saptama yapılması gerekir.

İdrar Kaçırma Türleri

İdrar kaçırma hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilen bir problemdir. Kişide idrar kaçırma tipik olarak 4 farklı şekilde ortaya çıkmaktadır;

Strese Bağlı İdrar Kaçırma: Kişinin karın içinde basıncın artmasına yol açacak öksürme veya hapşırma gibi davranışlar ya da bazı egzersizlere bağlı olarak istemsiz idrarını kaçırmaya başlamasıdır.

Sıkışmaya Bağlı İdrar Kaçırma: Kişide ani bir şekilde şiddetli tuvalete gitme ihtiyacı olması ile başlar. Acil bir şekilde tuvalete gitme ihtiyacı ile birlikte tuvalete yetişemeden idrarın kontrolsüz şekilde kaçması söz konusudur.

Karışık İdrar Kaçırma: Bu durumda kişide hem karın içi basıncını arttıracak bir strese bağlı hem de ani bir şekilde gelen tuvalete gitme ihtiyacına bağlı olarak idrarın kaçmasıdır.

Taşmaya Bağlı İdrar Kaçırma: Her insanda mesanenin bir kapasitesi vardır. Kapasite dolduğunda sıkışıklık hissedilir ve tuvalete gitme ihtiyacı ortaya çıkar. Ancak taşmaya bağlı idrar kaçırmada mesane dolmasına karşın sıkışıklık hissi oluşmaz. Mesane kapasitesinin üzerindeki idrar sızıntı olarak istem dışı kaçırılır.

İdrar Kaçırma Nedenleri Nelerdir?

İdrar kaçırma her yaşta ve dönemde ortaya çıkabilecek bir rahatsızlıktır. Öncelikte tedavi edilebilmesi için altta yatan eden bulunmalıdır. İdrar kaçırma çok çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir.

İdrar kaçırma nedenleri genel olarak şöyledir;

• Bazı hormonların ani değişimi veya vücutta yeterli üretilememesi
• İdrar yolu enfeksiyonlarının görülmesi
• Yaşın ilerlemesi
• Pelvik kaslarda zayıflama olması
• Mesane bölgesinde iltihap gibi problemler
• Kadınların vajinal enfeksiyonlar geçirmesi
• Menopoz döneminde olma veya zorlu bir doğal doğum deneyimi yaşama
• Aşırı kilo ve diyabet gibi hastalıklar
• Prostat büyümesi şikayetleri
• Ailede idrar kaçırma hikayesi olması (Genetik durumlar)
• Böbrek taşı şikayetleri
• Tansiyon ilaçları, idrar söktürücü ilaçlar ve sakinleştirici ilaçların kullanımı gibi durumlardır.

En yaygın idrar kaçırma risk faktörü yaşın ilerlemesidir. Bu durum pelvik kaslarda zayıflamaya yol açar. 55 yaş üzeri kişilerde sıkışma tipinde, 35 yaş üzeri bireylerde stres tipinde idrar kaçırma çok yaygındır. Bunun yanında hamilelik ve doğum süreci de idrar kaçırmada en önemli risk faktörleri arasında yer alıyor.

İdrar Kaçırma Tanısı Nasıl Konur?

İdrar kaçırma problemlerinde tanı koymada komplike bir inceleme yapılır. Çünkü öncelikle altta yatan neden bulunmalıdır. Buna bağlı olarak doğru tanı ve tedavi ile birlikte idrar kaçırma problemi çözülebilir ve kişinin yaşam konforu arttırılabilir.

İdrar kaçırma teşhisi sürecinde şu adımlar izlenir;

Hasta Öyküsü: Öncelikle hastanın idrar kaçırma problemine ilişkin öyküsü dinlenmelidir. Aynı zamanda ailede idrar kaçırma problemi olup olmadığına bakılmalıdır. Ardından hastanın farklı hastalıkları olup olmadığını anlamak adına tıbbi geçmişine de bakılıyor.

Fiziki Muayene: Bu süreç idrar kaçırma tanısı koymada çok ciddi bir adımdır. Fiziki muayenede öncelikle idrar kaçırmaya yol açabilecek sinirsel veya fiziki kaynaklı bir rahatsızlık olup olmadığı tespit edilmektedir.

Laboratuvar İncelemeleri ve Görüntüleme Teknikleri: Hastaların idrar kaçırmada kesin tanısı için bazı test ve incelemeler yapılır. Burada öncelikle idrar tahlili, pelvik ultrason, EMG testi ve sistometri gibi incelemeler yapılır. Hala kesin tanı koyulmadıysa üroflovmetri testi, invaziv ürodinamik testler uygulanır. Bu testler ile mesane ve karın içi basınç ölçülebilir. Aynı zamanda hastadan mesane günlüğü tutması da istenebilir.

İdrar kaçırma tanısı sonrası kişiye özel bir tedavi planı başlar.

İdrar Kaçırma Tedavisi

İdrar kaçırma tedavisi kişiye özel olarak planlanır. Altta yatan nedene göre tedavi süreci değişiklik gösterir.  Aşırı kilo problemleri olması halinde öncelikle diyet ve egzersiz ile kilo verilmesi gerekir. Kabızlık nedeniyle idrar kaçırma oluyorsa diyet ve ilaç tedavisi bir arada uygulanır.  Diyabete bağlı idrar kaçırmada ilaçlar ve diyet düzenlemesi yapılır ve hastanın aşırı sıvı alması engellenir.

Tedavi sürecinde hastanın sigara ve alkol gibi alışkanlıklara ara vermesi önemlidir. İdrar yolu enfeksiyonlarına bağlı bir idrar kaçırma problemi varsa antibiyotik tedavisi uygulanır. İlerleyen yaşlarda mesane ve pelvik kaslarını güçlendirecek egzersizlere başlanır. Egzersizler sırasında hasta idrarı yapar vaziyette tutarak ve bırakarak kontrol edebilmeyi öğrenir. İlaç tedavisi gerçekleştirilecekse üroloji hekimlerine başvurmak gerekir.

Hastanın mesanede kontrolünü arttırmak amacıyla bölgedeki kas aktivitesini arttıracak botoks tedavisi de uygulanabilir. Botoks tedavisi idrar kaçırmada etkili bir tedavi seçeneğidir.

İdrar kaçırma prostat büyümesi veya mesane sarkması kaynaklıysa cerrahi işlem yapılabilir. İdrar kaçırma tedavisi uygulanmadığında cilt kızarıklığı ve enfeksiyonlar ortaya çıkabilir. İdrar kaçırma her yaşta tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır.

İdrar kaçırma tedavisi hakkında detaylı bilgi almak için hemen kliniğimizi ziyaret edin ve Op. Dr. Ufuk Özşeker ile görüşün.

SSS

İdrar Kaçırma Hangi Hastalıkların Belirtisidir?

İdrar kaçırma birçok hastalığın belirtisi olabilir. Öncelikle idrar kaçırma vakalarında idrar yolu enfeksiyonlarından şüphe edilir. Ancak diyabet, hormon bozuklukları, Parkinson hastalığı gibi rahatsızlıklar da değerlendirilir. Ayrıca nörolojik hastalıkların altında yatan neden de olabilir.

İdrar Kaçırma Hangi Yaşlarda Olabilir?

İdrar kaçırma için belirli yaş aralığı söylemek yanlış olacaktır. Bu hastalık her yaşta ortaya çıkabilir. Hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilecek bir durumdur. Genellikle kadınlarda görülen idrar kaçırma ilerleyen yaşlarda kasların zayıflaması ile daha fazla gözlemlenir.

İdrar Kaçırma Çamaşırı Var Mıdır?

İdrar kaçırma şikayeti olan hastalar için özel üretim olan iç çamaşırları bulunuyor. Aynı zamanda idrar kaçırmaya özel pedler de üretilmektedir.

İdrar Kaçırma Zararları Nelerdir?

İdrar kaçırma öncelikle sosyal yaşamı olumsuz etkileyen bir durumdur. Aynı zamanda kişiyi psikolojik olarak da çökeltir. Bunun yanında yaşam konforunu da en aza indirir. Sürekli idrar kaçırma sorunu olan bir kişi her zaman utanç duyabilir. Buna ek olarak idrar her zaman cilde değdiği için tümör ve tahriş gibi şikayetlere yol açabilir. Tedavi geciktiğinde ise ürolojik bazı sorunlar ortaya çıkabilir.

İdrar Kaçırma Gebeliğe Engel Midir?

İdrar kaçırma ile hamilelik arasında bir bağ hiçbir şekilde saptanmamıştır. Gebelik konusunda idrar kaçırma şikayetleri doğum anı ve sonrasında görülebilir. Doğum sürecinde karın içi basınç arttıkça idrar dışarı çıkarılır. Doğumdan sonra da pelvik kaslar biraz doğum anında zorlandığı için bir süre idrar kaçırma şikayetleri gözlenebilir ancak bu şikayetler bir süre sonra kendinden geçer.

İdrar Kaçırma Tedavisinde Kullanılan İlaçlar Nelerdir?

İdrar kaçırma sırasında kullanılan ilaçlar kişiye ve altta yatan nedene göre değişebilir. Genellikle idrar kaçırma sırasında antikolinerjik ilaçlar reçete edilir. Bu ilaçlar mesanenin daha az uyarılmasını sağlayarak idrara çıkma sayısını azaltıcı etki gösterir.

İdrar Kaçırma İçin Hangi Bölüme Gidilir?

İdrar kaçırma şikayetlerinde öncelikle tanı ve tedavi için üroloji bölümüne başvurmak gerekir. Kadınlarda idrar kaçırma şikayetleri için kadın hastalıkları ve doğum uzmanları devreye girer. Yine de buradan üroloji bölümüne yönlendirme yapılarak burada problemin tanı ve tedavisi yürütülür.

İdrar Kaçırma İçin Kullanılan İlaçların Yan Etkileri Nelerdir?

İdrar kaçırma tedavisi için kullanılan ilaçlarda ağız kuruluğu, kabız ve mide yanması gibi şikayetler oluşabiliyor. Ancak bu yan etkiler çok az sayıda hastada gözleniyor.

İdrar Kaçırmanın Bitkisel Çözümü Var Mıdır?

İdrar kaçırma şikayetleri için alternatif çözümler olduğu söylense de yanlış olacaktır. Çünkü doğru tanı ve teşhis olmadan doğru tedavi uygulanamaz. Bu nedenle idrar kaçırma için mutlaka bir ürolog ile görüşmek gerekir. Yanlış uygulamalar hastalığın kronik hale gelmesine ve ilerlemesine yol açabilir.

İdrar Kaçırma Hastalığı Genetik Midir?

İdrar kaçırma hastalığı genetik özellikler ile görülebilir. Mesela ailede pelvik kas zayıflığı ya da mesane yapısında bazı farklılıklar olması halinde genetik olarak idrar kaçırma şikayetleri görülebilir. Ancak bunun dışındaki idrar kaçırma şikayetleri genetik olmayacaktır. Bu durum altta yatan nedene göre değişiklik gösterir.

İdrar Kaçırma Hastalığı Psikolojik Midir?

İdrar kaçırma hastalığının araştırmalara göre psikolojik nedenlerle görülmesi de çok yüksek ihtimal. Örneğin idrar kaçırma pelvik kasların zayıflığına bağlı olabilir. Ancak bu kaslar endişe, korku ve gerginlik gibi anlarda zayıflar. Bu nedenle dolaylı olarak idrar kaçırma vakalarının önemli bir bölümü psikolojik temelli olabilir.